ĐẶT LOA KIỂM ÂM ĐÚNG CÁCH

Hướng dẫn đặt loa kiểm âm đúng cách

Việc đặt Loa Kiểm Âm trong phòng thu âm là một yếu tố cực kỳ quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng âm thanh mà bạn nghe được.

Ngay cả khi bạn sở hữu loa kiểm âm chất lượng cao, nhưng nếu đặt sai vị trí, bạn sẽ không thể nghe được một cách trung thực và chính xác.

Điều này đặc biệt quan trọng khi thực hiện các công đoạn như mixing và mastering, bởi chỉ cần một sai sót nhỏ trong việc đặt loa,

bạn có thể bị đánh lừa bởi sự méo tiếng hoặc âm thanh không cân bằng, dẫn đến các quyết định sai lầm trong quá trình chỉnh sửa âm thanh.

Dưới đây là hướng dẫn chi tiết và cụ thể về cách đặt loa kiểm âm đúng cách trong phòng thu âm, giúp bạn có được âm thanh chính xác nhất.

1. Nguyên tắc "Tam giác đều" giữa loa và vị trí nghe

Để có được trải nghiệm nghe tốt nhất, một trong những nguyên tắc quan trọng nhất là tạo thành một tam giác đều giữa hai loa kiểm âm và vị trí của bạn

(tức là điểm nghe). Điều này có nghĩa là:

• Khoảng cách giữa hai loa kiểm âm phải bằng với khoảng cách từ vị trí nghe của bạn (tức là vị trí ngồi khi mix) đến mỗi loa.phải đều nhau
• Ví dụ, nếu bạn đặt hai loa cách nhau 2m, thì khoảng cách từ mỗi loa đến vị trí ngồi cũng nên là 2m. và từ loa đến kỷ thuật viên cũng 2m
• Điều này sẽ giúp âm thanh từ hai loa đến tai bạn cùng lúc, tránh hiện tượng lệch pha, gây méo tiếng và giảm độ chính xác của âm thanh.
• Bạn cũng nên đảm bảo rằng hai loa kiểm âm và vị trí nghe của bạn tạo thành một góc 60 độ,
• Nếu bạn đặt loa quá gân thí dụ 1m mà bạn người xa ra 2m sẽ nghe âm thanh như mono và ko nghe rõ không gian.
• Khi bạn đặt loa đúng giúp âm thanh từ cả hai loa kết hợp lại tạo nên một hình ảnh âm thanh "stereo" trung thực. mixing & mastering không gian chính xác hơn

3. Giữ khoảng cách thích hợp với tường và các bề mặt cứng

Một trong những lỗi thường gặp khi đặt loa kiểm âm là để loa quá gần với các bức tường hoặc bề mặt cứng như bàn làm việc. Điều này có thể dẫn đến hai vấn đề lớn:

• Phản xạ âm thanh: Khi âm thanh phát ra từ loa gặp phải các bề mặt cứng (như tường hoặc mặt bàn), nó sẽ bị phản xạ trở lại, tạo ra những giao thoa âm làm sai lệch âm thanh gốc.
• Điều này khiến bạn nghe thấy các âm thanh không chính xác so với những gì thực sự được phát ra, đặc biệt là các dải âm trầm (bass) và dải âm trung (mid). bạn nên đặt loa cao hơn mặt bàn để không bị cộng hưởng âm thanh do bàn gây ra.
• Bồi âm trầm (bass boost): Nếu loa kiểm âm được đặt quá gần tường hoặc góc phòng, các âm trầm sẽ bị phản xạ và cộng hưởng, làm cho dải bass trở nên mạnh mẽ và "phồng" lên so với thực tế.
• Điều này có thể khiến bạn cảm nhận sai về lượng bass trong bản mix và có thể dẫn đến việc giảm bass không cần thiết trong quá trình mixing.

Đây là cách đặt sai

Đây là cách đặt đúng

Do đó, bạn nên:

• Đặt loa cách tường tối thiểu 30-60 cm để giảm thiểu hiện tượng phản xạ âm thanh. Nếu phòng của bạn quá nhỏ và không thể tránh được việc đặt loa gần tường,
• hãy xem xét sử dụng các bẫy âm bass (bass traps) để kiểm soát hiện tượng cộng hưởng âm trầm.
• Tránh để loa nằm sát các góc phòng, nơi âm thanh có xu hướng dội lại nhiều nhất.

4. Đặt loa đối xứng trong phòng

Sự đối xứng trong cách bố trí loa kiểm âm là rất quan trọng để đảm bảo rằng âm thanh từ cả hai loa được truyền tới tai bạn một cách đồng đều.

Điều này giúp duy trì tính cân bằng stereo trong quá trình mix.

• Hãy đảm bảo rằng khoảng cách từ mỗi loa tới các bức tường hai bên là bằng nhau.
• Nếu một loa gần tường hơn, âm thanh từ loa đó sẽ bị phản xạ nhiều hơn, gây ra sự mất cân bằng về âm lượng và chất lượng giữa hai loa.
• Bạn cũng nên cố gắng đặt loa kiểm âm trên trục chính của phòng, đối diện với các bức tường dài nhất
• để đảm bảo rằng âm thanh phản xạ từ tường được phân bố đều và không gây ra hiện tượng âm thanh không đồng đều ở hai bên tai.

5. Giảm thiểu sự phản xạ từ bề mặt cứng

Ngoài việc đảm bảo loa không quá gần tường, bạn cũng cần chú ý đến các bề mặt khác trong phòng thu có thể gây phản xạ âm thanh, đặc biệt là bàn làm việc.

• Nếu Loa Kiểm Âm của bạn đặt trên bàn, hãy sử dụng miếng lót chống rung (isolation pads)
• để giảm thiểu hiện tượng rung và truyền âm từ loa xuống bàn. Rung động này có thể tạo ra tiếng méo tiếng không mong muốn.
• Tối ưu nhất, hãy nâng loa lên trên khỏi bàn bằng cách sử dụng chân đế loa và đảm bảo rằng chúng không nằm trên cùng một bề mặt với các thiết bị khác như máy tính, màn hình, hoặc các bộ điều khiển âm thanh.

Nếu bạn có xài Loa Sub hãy đặt chúng cách xa tường để âm trầm không bụ um, nếu loa Sub nằm phía dưới hướng mặt đất thì chúng ta phải để tấm thảm phía dưới để ko sanh ra phản xạ mặt đất

6. Xử lý âm học cho phòng thu

Ngay cả khi bạn đã đặt loa kiểm âm đúng vị trí, không gian xung quanh loa và vị trí nghe cũng cần được xử lý âm học một cách cẩn thận để tránh các hiện tượng phản xạ và cộng hưởng âm thanh.

• Bẫy âm bass (bass traps): Các bẫy âm bass thường được đặt ở các góc phòng, nơi mà dải tần số thấp thường có xu hướng tích tụ và gây ra hiện tượng bồi bass.
• Điều này giúp kiểm soát âm trầm và mang lại âm thanh sạch hơn.
• Tấm Tiêu Âm (Hút Âm) (acoustic panels): Những tấm hút âm này nên được đặt ở hai bên của bạn và phía sau loa để hấp thụ các tần số trung và cao, giúp tránh phản xạ và giảm hiện tượng vang.
• Tấm tán âm (diffuser): Đặt phía sau bạn, giúp phân tán âm thanh thay vì hấp thụ toàn bộ, giữ cho âm thanh sống động và cân bằng hơn trong phòng.

 

7. Kiểm tra và điều chỉnh âm thanh

Sau khi đã đặt loa kiểm âm theo các nguyên tắc trên, bạn nên kiểm tra lại âm thanh bằng cách nghe thử các bản nhạc mà bạn quen thuộc,

đặc biệt là các bản nhạc với nhiều dải tần khác nhau. Hãy lắng nghe và chú ý xem liệu âm thanh có cân bằng hay không, đặc biệt là với dải trầm (bass), trung (mid), và cao (treble).

• Nếu bạn cảm thấy âm trầm quá mạnh hoặc yếu, hãy điều chỉnh vị trí của loa hoặc sử dụng thêm các tấm hút âm, bẫy âm bass để kiểm soát hiện tượng này.
• Chú ý đến sự đồng đều của âm thanh giữa hai loa. Nếu một bên nghe to hơn hoặc sắc hơn, có thể bạn cần điều chỉnh lại vị trí hoặc xử lý thêm âm học trong phòng.

Kết Luận

Việc đặt loa kiểm âm đúng cách không chỉ đơn giản là đặt loa ở vị trí ngẫu nhiên mà đòi hỏi sự cân nhắc và tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo âm thanh trung thực và chính xác.

Hãy tuân thủ các nguyên tắc như tạo tam giác đều giữa loa và vị trí nghe, đặt loa ngang tầm tai, giữ khoảng cách với tường và bề mặt phản xạ, và xử lý âm học phòng thu để có được kết quả tốt nhất.

Biên Soạn: TRƯƠNG NHẤT VINH

Nguồn: NissiAudio